Uma Thurman: "Het kostte me 47 jaar om te stoppen met het verwarren van gemeenheid met liefde"

"Het heeft me 47 jaar gekost om te stoppen met het noemen van mensen die gemeen tegen me zijn, verliefd," zegt Uma Thurman in het ARD-portret "Hollywood's Silent Warrior". "Het heeft lang geduurd, omdat we als kleine meisjes, denk ik, geconditioneerd zijn om te geloven dat wreedheid en liefde op de een of andere manier met elkaar verbonden zijn, en dat we dat moeten overwinnen."

Waarom denken wij dat liefde en pijn samengaan?

Een krachtig citaat van het acteericoon dat echt een gevoelige snaar raakt. Uitspraken als "Liefde en lijden gaan samen" of "Jaloezie is sexy. Het laat zien hoeveel hij je wil" klinken me bekend in de oren. Komen ze jou ook bekend voor? Dan ben je waarschijnlijk a) een vrouw en b) opgegroeid tussen de jaren 70 en 90. Een tijd waarin toxisch gedrag vaak werd geromantiseerd in de popcultuur, of het nu in films of videoclips was. Gedrag dat we vandaag de dag als gewelddadig of bezitterig zouden herkennen – tenminste, als we er nog eens goed naar kijken. Want dankzij onze socialisatie zijn dergelijke overtuigingen vaak dieper geworteld dan we zouden willen.

Psycholoog en relatiecoach Stella Schultner bevestigt dat we al op jonge leeftijd leren wat we van de liefde ervaren en verwachten: "Veel mensen hadden geen goede rolmodellen als het ging om 'een gelijkwaardige relatie'. Ze zagen hun ouders thuis ruzie maken, macht uitoefenen en elkaar pijn doen," legt ze uit aan BRIGITTE. "Media, films, liedjes, boeken en verhalen die toxische relaties verheerlijken of als normaal afschilderen, doen de rest," voegt Schultner eraan toe.

Herkennen van gewelddadige structuren

Een scène uit een beroemde romantische komedie, gebaseerd op de roman van Nicholas Sparks, doet me meteen denken aan de hoofdpersoon die dreigt uit een reuzenrad te springen als zijn geliefde niet met hem op date gaat. Superromantisch? Eerder emotionele chantage. Zulke portretten versterken het idee dat vrouwen zich moeten onderwerpen en dat pijn een natuurlijk onderdeel is van de liefde.

"Er zijn mensen die zoveel geweld en onrust in hun thuisfamilie hebben meegemaakt dat ze zoiets niet eens als negatief zouden beschouwen", onderbreekt Stella Schultner. Onlangs had ze een cliënt op haar spreekuur die constant werd gekleineerd door haar partner. Pas bij nadere beschouwing besefte de cliënt dat haar vader haar moeder precies zo behandelde. "Door onze gesprekken besefte ze dat dit geen gelijkwaardige relatie is en geen goede basis voor het stichten van een gezin", zegt de psycholoog.

Ben je op zoek naar routines die je helpen ontspannen? Wil je eindelijk eens goed slapen? Leer hoe je rustig om kunt gaan met stressvolle periodes.

Ontdek nu

Wat wil ik worden?

Veel vrouwen zijn opgegroeid met het idee dat het belangrijkste doel in het leven is om een ​​partner te vinden en te behouden. Uitdrukkingen als "het vinden van je wederhelft" suggereren dat we onvolledig of minder waardevol zijn zonder partner. Wanneer er geen alternatieven worden geboden, geen rolmodellen bestaan ​​en het gevoel ontstaat dat er geen alternatief is voor wat de maatschappij verwacht, is het moeilijk om je hiervan los te maken en je eigen idee van een bevredigend leven te ontwikkelen.

Gelukkig is er een verschuiving in het denken; de verhalen en voorbeelden van relaties zijn tegenwoordig veel diverser dan vroeger. Dit blijkt uit het feit dat romantische komedies uit de jaren 90 en 2000 veel kritiek hebben gekregen. Toch vallen we soms nog steeds terug in oude patronen of herkennen we ze pas veel later.

De valkuilen van vrouwelijke socialisatie

"Vrouwen zijn decennialang door de media gevormd in de overtuiging dat hun voornaamste rol is om aantrekkelijk te zijn, te pleasen en voor harmonie te zorgen", legt Stella Schultner uit. Deze boodschap resoneert nog steeds. Veel vrouwen hebben daarom onbewust geleerd dat het gevaarlijk kan zijn om hun eigen behoeften te uiten of grenzen te stellen, omdat dit kan leiden tot afwijzing, aldus de expert. Wanneer de partner altijd op de eerste plaats komt, wordt het moeilijker om geweld te herkennen en zich ertegen te verdedigen.

Partnergeweld is zelden vanaf het begin aanwezig. Het sluipt erin, waardoor slachtoffers het soms niet eens merken, bijvoorbeeld bij inbreuken op de vrijheid of het recht op zelfbeschikking, met uitspraken als "Je gaat niet in die rok naar buiten" of "Ik wil dat je om 23.00 uur thuis bent."

Het gevolg van vrouwelijke socialisatie is dat zelfs gewelddadige ervaringen vaak worden gebagatelliseerd of genegeerd om de schijn van harmonie te behouden. Het gevoel van druk om "aardig en aardig" te zijn en niet te beledigen, overheerst. "Veel vrouwen stellen ook hun eigen reacties op ongepast gedrag ter discussie in plaats van het gedrag zelf", legt Stella Schultner uit.

Hoe komen we hieruit?

Helaas is er in onze maatschappij een gebrek aan voldoende voorlichting en bewustzijn over geweld in relaties, met name over subtiel of patriarchaal geweld, dat in eerste instantie vaak 'onschuldig' lijkt.

Bovendien schieten sociale structuren vaak tekort om de getroffenen te beschermen; er zijn bijvoorbeeld niet genoeg plaatsen in vrouwenopvangcentra. Vrouwen worden alleen gelaten met hun ervaringen, terwijl dit geen "privézaken" zijn, maar eerder een structureel probleem dat aangepakt moet worden.

Stella Schultner zegt ook: "Vrouwen die hun grenzen verleggen, gebruiken dat als overlevingsstrategie. Het begint vaak met liefde, maar leidt op de lange termijn tot innerlijke uitputting en ontevredenheid." Het is daarom des te belangrijker dat we over onze ervaringen praten, dat we huiselijk geweld aanpakken – en dat we rolmodellen zijn voor jonge meisjes die door ons leren op te komen voor zichzelf en hun behoeften.

Brigitte

#Onderwerpen